XI edycja wystawy „Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły. Medalierzy i ich dzieła”

20 lutego - 31 marca 2013

Słowacja, Kremnica,
Muzeum Monet i Medali, Štefánikovo nám. 11/21

Jedenasta edycja wystawy "Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły. Medalierzy i ich dzieła" to kolejna okazja aby spotkać się z najwybitniejszymi artystami medalierami z Czech, Słowacji Węgier i Polski.
Po prezentacji zbiorów we Wrocławiu, okazję do ich obejrzenia będą mieli mieszkańcy słowackiej Kremnicy.

W wystawie uczestniczy po dwóch artystów z każdego kraju,  twórcy  zaprezentują po 25 dzieł z ostatnich lat, zatem na wystawie eksponowanych będzie około 200 prac medalierskich i małej formy rzeźbiarskiej.

Wystawa została zorganizowana przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu w ramach Spotkań Wyszehradzkich.

Artyści prezentujący prace:

1. Ondrej Ďurian SK

2. Imrich Svitana SK

3. Jiří Dostál CZ

4. Jiří Seifert CZ

5. Budahelyi Tibor HU

6. Szanyi Péter HU

7. Urszula Walerzak PL

8.Robert Kotowicz PL

Kuratorzy wystawy:
Bronisław Kowalewski
Erika Grniakova

Wernisaż odbył się 20 lutego, o godz. 16.00 w Muzeum Monet i Medali w Kremnicy

Relacja fotograficzna z wernisażu w galerii zdjęć

Strona Muzeum www.muzeumkremnica.sk

Wystawa miała swoja premierę we wrocławskim Muzeum Militariów Arsenał Miejski
dniach 16 listopada - 24 grudnia 2012 r.

Recenzja wrocławskiej wystawy-  Anny Bujak  „MAŁA FORMA W WIELKIM STYLU”

„Styl to zasada decyzji w dziele sztuki, podpis woli artysty. I podobnie jak ludzka wola jest zdolna do przyjmowania nieokreślonej liczby postaw, tak nieokreślona jest liczba możliwych stylów w dziełach sztuki ¹” Susan Sontag

 Specyficzny i niepowtarzalny styl, który zaznacza działalność artysty to twórczy system, który wykształca się pod wpływem świadomości, osobowości i pracy, styl jest organicznym aspektem twórczości, oryginalnym i rozpoznawalnym. Jest to sposób charakterystycznego myślenia i traktowania tworzywa, w pojęciu stylu zawiera się również wybór środka artystycznego, nośnika, będący wyrazem określonych upodobań twórcy oraz jego indywidualnej formy ekspresji.

Dzieło sztuki jest doświadczeniem, sztuka może traktować o czymś, ale przede wszystkim sama w sobie jest czymś. Dzieło sztuki odnosi się do naszej wiedzy o świecie, ale nie do wiedzy pojęciowej, lecz do wiedzy, którą możemy nabyć dzięki sztuce, a która jest doświadczeniem formy lub stylu.

 Twórczość medalierów, która została zaprezentowana w XI edycji wystawy - Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły. Medalierzy i ich dzieła to kolejny, udany pod względem doboru artystycznych osobowości oraz możliwości formalnych, pokaz twórczego potencjału, jakim dysponuje dzisiejsza sztuka medalierska i mała forma przestrzenna.

 „Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły to symboliczna nazwa dla wystawy, która jest efektem międzynarodowej współpracy kulturalnej czterech krajów środkowej Europy – Polski, Węgier, Słowacji oraz Republiki Czeskiej. Wspólne dzieje i doświadczenie historyczne (…) nie są jedyną płaszczyzną naszej spójności kulturowej. Inny ważny aspekt to związek miedzy przeżyciami pojedynczych artystów, który wynika z koleżeńskich kontaktów twórców z tych krajów, ze wspólnie organizowanych wystaw, przedsięwzięć, z wymiany doświadczeń oraz informacji²” - pisała o idei pokazów sztuki medalierskiej Milada Frolcowa w jubileuszowym katalogu X edycji wystawy (2011).

 W kolejnej odsłonie cyklu wystaw, zapoczątkowanego w 2001 roku, swoje prace eksponowali: Jiří Dostál (Czechy), Jiří Seifert (1932-1999; Czechy), Tibor Budahelyi (Węgry), Péter Szanyi (Węgry), Ondrej Ďurian (Słowacja), Imrich Svitana (Słowacja), Urszula Walerzak (Polska), Robert Kotowicz (Polska).

Obok klasycznych medali lanych (Jiří Dostál), plakiet oraz małych form rzeźbiarskich, zostały zaprezentowane medale bite oraz monety (Urszula Walerzak, Robert Kotowicz), jak również medale przestrzenne i składane (Urszula Walerzak). W szerokim spectrum poglądów plastycznych pojawiają się coraz bardziej nietypowe dla działalności medalierskiej tworzywa takie jak futro, włosy ludzkie (Tibor Budahelyi), lub elementy codzienności jak żyletki (Imrich Svitana), detale stalowe, odciśnięte i odlane w brązie płótno, gwoździe (Péter Szanyi), czy surowce takie jak łupek (Jiří Seifert) lub miedź i mosiądz (Ondrej Ďurian).

Artysta „zapisuje” w formie własne doświadczenie, przemienia je, filtruje przez swoją osobowość. Każde dzieło sztuki to odzwierciedlenie pewnych treści i jednocześnie próba wyrażenia tego co niewysłowione, to wyraz oryginalnego stylu, w którym inwencja twórcza i warsztat pozostają ze sobą we wzajemnej zależności, sprawiając że dzieło wydaje nam się tak trafne. Jacek Dworski, medalier i rzeźbiarz odnotował: „Charakter wypowiedzi w »małej formie« to skala wrażliwości autora, jego wiedzy o świecie, odczuwania natury i zdolność do twórczej syntezy³”.Własności te, są elementami składowymi stylu jakim posługuje się twórca.

Artyści zaproszeni do tegorocznej edycji wystawy Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły, reprezentują różnorodność stylistyczną pod względem materii rzeźbiarskiej jaką się posługują, treści, tematyki prac, jak i sposobu w jaki „przemieniają” własne doświadczenie.

 Charakterystyczny dla medalierstwa styl wypowiedzi reprezentuje Jiří Dostál. Artysta wypowiada się w ulubionym przez medalierów i rzeźbiarzy, klasycznym materiale jakim jest brąz. Posługuje się formą tradycyjną dla medalu - formą zamkniętą w kole. Podejmuje tematy odwołujące się do klasycznej tradycji (Toskania, 2006; Florencja – deszcz, 2006; Rzym, 2006). Tajemnica oryginalności tego twórcy, przy klasycznym podejściu do medalierstwa, zawiera się w niepowtarzalnym stylu artystycznej wypowiedzi. Na oszczędną i elegancką prostotę formy w dziełach Rzym czy Julia z wierszem (2010) składa się zmysłowy modelunek i trafność przedstawienia w powiązaniu z treścią.

Dzieła Jiří Seiferta wykonane w łupku mają zdecydowaną, wyrazistą, prostą formę, działają na odbiorcę swoją masą (Boże Narodzenie, 1983; Trębaczowi Maurice André, 1987; Wrzesień, 1987), co jest nietypowe dla konwencjonalnego medalierstwa. Artysta pisał o swoich dziełach wykonanych w łupku: „Jeden z moich przyjaciół powiedział mi, że moje medale są magiczne. Nie wiem, czy są magiczne, ale powinny mieć w sobie coś z przedmiotów kultu. Staram się, by były zrozumiałe dla tego, kto po prostu chce wziąć je w rękę”⁴. W realizacjach Seiferta czytelne są inspiracje sztuką prehistoryczną i prymitywną.

Symetria i upodobanie do czystej płaszczyzny jest specyficzne dla rozwiązań Imricha Svitana. Jest to wynik zainteresowania artysty problematyką odbicia lustrzanego (Trzy siostry, 1995; Znak Koziorożca, 1995, Dwoje pod parasolem I i II, 1995). Symetria, obecność osi jest obecna również w dziełach, w których artysta wykorzystuje żyletki i drobne stalowe detale (Więzienie pod specjalnym nadzorem, 2011; Zamachowiec Samobójca II, 2008). W pracach tych ważną funkcję pełni kolor.

Współczesna sztuka medalierska, podobnie jak inne współczesne dyscypliny sztuk wizualnych, podlega przeobrażeniom, odzwierciedlając tendencje rzeczywistości. Stara się jednak zachować klasyczne dla siebie wartości, jakimi są możliwości gabarytowe i warsztat, oraz kunszt artystyczny. Współczesne medalierstwo reprezentowane jest przez twórców o rozpoznawalnym, oryginalnym stylu. Cykl wystaw Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły. Medalierzy i ich dzieła w pełni prezentuje bogactwo tendencji stylistycznych, różnorodność inspiracji i specyfikę rozwiązań dotyczących technologii, jest on dzięki temu jednym z najważniejszych przedsięwzięć prezentujących indywidualne tendencje w medalierstwie.

styczeń 2013,  Wrocław