Na ekspozycji swoje prace prezentują artyści z trzech krajów: Agnes Peter i Ildikó Bakos z Węgier, Eva Harmadyová  i Ivan Řehák ze Słowacji  oraz Wiesław Jelonek i Józef Wąsacz z  Polski.

Od lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ubiegłego wieku rozpoczął się proces przeobrażeń nie tylko polskiego medalierstwa. Medalierstwo dzisiaj to nie tylko pamiątka jakiegoś zdarzenia, nagroda dla osoby. Dziś medal został uwolniony od rygorów, jakie obowiązywały dotychczas, często wiec osobista wypowiedź staje się głównym celem twórczości medaliera. Wśród prezentowanych prac, ta formuła swobodnej wypowiedzi artystów dominuje. Pokazane prace dają widzom możliwość dialogu z artystą, który poprzez medalierską formę korzysta z możliwości wyrażenia własnego stosunku do rzeczywistości. Wśród nich są zarówno medale, jak i małe formy rzeźbiarskie, których autorzy koncentrują swoje poszukiwania twórcze wokół zagadnień reliefowych i przestrzennych.

Odchodzenie od płaskiego krążka na rzecz poszukiwań swobodnej formy rzeźbiarskiej, zwracanie się w stronę plakiety, rozbijanie płaszczyzny, to drogi do przemiany klasycznego medalu w małą formę, często zbudowaną z różnych materiałów. I choć przekształcanie tradycyjnego krążka na rzecz zróżnicowania jego kształtu w każdym wymiarze jest dziś powszechną tendencją twórców, to przecież wielu z nich, o czym możemy się przekonać oglądając wystawę, nadal kultywuje tradycyjną formę medalu klasycznego charakteryzującego się dwustronnością reliefu, małym formatem, zachowywaniem rygorów technicznych. 

To wszystko jednak w nowej, współczesnej szacie, ponieważ już zupełnie inaczej patrzymy na tę dziedzinę sztuki.  Jedno pozostaje nadal aktualne. Medal, to dzieło sztuki i jako takie podlega tym wszystkim prawom oraz zasadom, co inne dzieła sztuk plastycznych, tak wiec musi również odpowiadać stylowi epoki.

Na ekspozycję artyści wybierali sami swoje medale. Dominują wśród nich prace najnowsze, powstałe już w XXI wieku. Są wśród nich medale bite, których autorem jest Ivan  Řehák, pełne klasycznej elegancji, oszczędne w formie, nieomal ascetyczne, są plakiety, formy przestrzenne, czy małe formy rzeźbiarskie. Różnorodne są także źródła inspiracji, z których czerpią artyści. Obejmują one zarówno naturę, człowieka wraz z całą jego złożonością, relacjami międzyludzkimi, historią a także współczesnymi problemami.  Mamy więc dobrą okazję ocenić, na ile otwarte jest medalierstwo na akceptację „nowego” - eksperymenty techniczne, czy podejmowanie odmiennych od narzuconych tradycją tematów. W dobie, coraz silniejszych związków miedzy narodami, realizowania wspólnoty europejskiej, wiedza jaką możemy czerpać z wzajemnego poznawania się poprzez sztukę staje się bezcenną wartością.

Jacek Dworski, wrocławski artysta rzeźbiarz i medalier tak pisał we wstępie do jednej z poprzednich edycji tej  wystawy: ”Cykl tych wystaw daje możność oceny żywotności sztuki medalierskiej, jej istotności i użyteczności w życiu. Uzasadnia potrzebę jej istnienia. Daje możliwość porównania osiągnięć, stając się źródłem inspiracji i podnietą do dalszej twórczej pracy tak artystom, jak i studentom poznającym problemy medalierstwa i małej formy przestrzennej”.

Zebranie na jednej wystawie dzieł artystów pochodzących z różnych krajów, powstałych w tym samym czasie, pozwala na szczególne porównanie na ile te same problemy widzimy podobnie, na ile różnią nas sposoby percepcji otaczającego nas świata,  jakie tematy czy techniczne zagadnienia stały się dla poszczególnych twórców na tyle istotne, aby stać się impulsem powstania medalu, czy malej formy rzeźbiarskiej. Różnorodność prezentowanych prac wynika nie tylko faktu różnych miejsc pochodzenia ich autorów, ale także, a może przede wszystkim z indywidualizmu twórców, odrębnych postaw artystycznych, umiejętności i możliwości warsztatowych.

Organizatorzy wystawy mają nadzieję, że pozwoli ona zrobić kolejny krok w kierunku wzajemnego poznania się oraz indywidualnego wzbogacenia wrażliwości każdego ze zwiedzających ją gości.

Tekst: Barbara Kozarska-Orzeszek

Organizator:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Współorganizator:
Muzeum Miejskie Wrocławia – oddział: Muzeum Sztuki Medalierskiej

Partnerzy:

Instytut Polski w Budapeszcie, Węgierski Związek Artystów Plastyków w Budapeszcie, Muzeum Monet i Medali w Kremnicy, Narodowy Bank Słowenii

Patroni medialni:

Format, Odra
      

Wystawa została zorganizowana przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu w ramach Spotkań Wyszehradzkich i dofinansowana  ze środków Samorządu Województwa Dolnośląskiego i Miasta Wrocławia.