XIII EDYCJA WYSTAWY „Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły. Medalierzy i ich dzieła” we Wrocławiu

16 października - 22 listopada 2015
Muzeum Miejskie Wrocławia - Pałac Królewski
ul. Kazimierza Wielkiego 35, Wrocław
Wernisaż: 16 października 2015,  godz. 17.00

XIII edycja  wystawy „Znad Dunaju, Wełtawy i Wisły. Medalierzy i ich dzieła”, organizowana jest przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu oraz Muzeum Sztuki Medalierskiej – oddział Muzeum Miejskiego Wrocławia wraz z partnerami: Węgierskim Związkiem Artystów Plastyków w Budapeszcie, oraz Muzeum Monet i Medali w Kremnicy.

Prezentujemy ją w przededniu wielkiego święta kultury we Wrocławiu, jakie będziemy przeżywać od początku 2016 roku z okazji nadania miastu tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016.

W XIII odsłonie wystawy prezentowanej w Pałacu Królewskim we Wrocławiu uczestniczą artyści:

z Węgier – Agnes Peter i Ildikó Bakos

ze Słowacji – Eva Harmadyová  i Ivan Řehák

z   Polski – Wiesław Jelonek oraz Józef Wąsacz

Od lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ubiegłego wieku rozpoczął się proces przeobrażeń nie tylko polskiego medalierstwa. Medalierstwo dzisiaj to nie tylko pamiątka jakiegoś zdarzenia, nagroda dla osoby. Dziś medal został uwolniony od rygorów, jakie obowiązywały dotychczas, często wiec osobista wypowiedź staje się głównym celem twórczości medaliera. Wśród prezentowanych prac, ta formuła swobodnej wypowiedzi artystów dominuje. Pokazane prace dają widzom możliwość dialogu z artystą, który poprzez medalierską formę korzysta z możliwości wyrażenia własnego stosunku do rzeczywistości. Wśród nich są zarówno medale, jak i małe formy rzeźbiarskie, których autorzy koncentrują swoje poszukiwania twórcze wokół zagadnień reliefowych i przestrzennych.

Odchodzenie od płaskiego krążka na rzecz poszukiwań swobodnej formy rzeźbiarskiej, zwracanie się w stronę plakiety, rozbijanie płaszczyzny, to drogi do przemiany klasycznego medalu w małą formę, często zbudowaną z różnych materiałów. I choć przekształcanie tradycyjnego krążka na rzecz zróżnicowania jego kształtu w każdym wymiarze jest dziś powszechną tendencją twórców, to przecież wielu z nich, o czym możemy się przekonać oglądając wystawę, nadal kultywuje tradycyjną formę medalu klasycznego charakteryzującego się dwustronnością reliefu, małym formatem, zachowywaniem rygorów technicznych.

To wszystko jednak w nowej, współczesnej szacie, ponieważ już zupełnie inaczej patrzymy na tę dziedzinę sztuki.  Jedno pozostaje nadal aktualne. Medal, to dzieło sztuki i jako takie podlega tym wszystkim prawom oraz zasadom, co inne dzieła sztuk plastycznych, tak wiec musi również odpowiadać stylowi epoki.

Na ekspozycję artyści wybierali sami swoje medale. Dominują wśród nich prace najnowsze, powstałe już w XXI wieku. Są wśród nich medale bite, których autorem jest Ivan  Řehák, pełne klasycznej elegancji, oszczędne w formie, nieomal ascetyczne, są plakiety, formy przestrzenne, czy małe formy rzeźbiarskie. Różnorodne są także źródła inspiracji, z których czerpią artyści. Obejmują one zarówno naturę, człowieka wraz z całą jego złożonością, relacjami międzyludzkimi, historią a także współczesnymi problemami.  Mamy więc dobrą okazję ocenić, na ile otwarte jest medalierstwo na akceptację „nowego” - eksperymenty techniczne, czy podejmowanie odmiennych od narzuconych tradycją tematów. W dobie, coraz silniejszych związków miedzy narodami, realizowania wspólnoty europejskiej, wiedza jaką możemy czerpać z wzajemnego poznawania się poprzez sztukę staje się bezcenną wartością.

Jacek Dworski, wrocławski artysta rzeźbiarz i medalier tak pisał we wstępie do jednej z poprzednich edycji tej  wystawy: ”Cykl tych wystaw daje możność oceny żywotności sztuki medalierskiej, jej istotności i użyteczności w życiu. Uzasadnia potrzebę jej istnienia. Daje możliwość porównania osiągnięć, stając się źródłem inspiracji i podnietą do dalszej twórczej pracy tak artystom, jak i studentom poznającym problemy medalierstwa i małej formy przestrzennej”.

Zebranie na jednej wystawie dzieł artystów pochodzących z różnych krajów, powstałych w tym samym czasie, pozwala na szczególne porównanie na ile te same problemy widzimy podobnie, na ile różnią nas sposoby percepcji otaczającego nas świata,  jakie tematy czy techniczne zagadnienia stały się dla poszczególnych twórców na tyle istotne, aby stać się impulsem powstania medalu, czy malej formy rzeźbiarskiej. Różnorodność prezentowanych prac wynika nie tylko faktu różnych miejsc pochodzenia ich autorów, ale także, a może przede wszystkim z indywidualizmu twórców, odrębnych postaw artystycznych, umiejętności i możliwości warsztatowych.

Organizatorzy wystawy mają nadzieję, że pozwoli ona zrobić kolejny krok w kierunku wzajemnego poznania się oraz indywidualnego wzbogacenia wrażliwości każdego ze zwiedzających ją gości.

Tekst: Barbara Kozarska-Orzeszek

Kuratorzy: Krystyna Zięba, Bronisław Kowalewski

Wystawa została zorganizowana przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu w ramach Spotkań Wyszehradzkich.

Organizator:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Współorganizator:
Muzeum Miejskie Wrocławia – oddział: Muzeum Sztuki Medalierskiej

 Mecenat: Marszałek Województwa Dolnośląskiego

Projekt dofinansowany przez Miasto Wrocław

Partnerzy:

Węgierski Związek Artystów Plastyków w Budapeszcie
Muzeum Monet i Medali w Kremnicy
Instytut Polski w Budapeszcie
Narodowy Bank Słowacki

Patroni medialni:

Odra, Format